ประเภทสีของปลากัดแฟนซี

สำหรับมือใหม่ที่เพิ่งหันมาสนใจการเลี้ยงปลากัด ก็น่าจะได้ยินชื่อที่ใช้เรียกปลากัดตามประเภทสีหรือลักษณะสีสันที่แตกต่างกันไป ซึ่งคำว่า “ประเภทสี” ในที่นี้ ก็ไม่ใช่หมายถึงแค่เฉพาะสีที่เห็นเท่านั้น แต่ยังหมายความรวมถึงลวดลาย (Pattern), มาร์กบนตัวปลา (ลวดลายที่มีลักษณะตัดกับส่วนอื่นอย่างชัดเจน) หรือลักษณะของเกล็ด (เช่น เกล็ดธรรมดา, เกล็ดเคลือบ, เกล็ดสะท้อนแสง) ด้วย ชื่อเรียกเหล่านี้อาจทำให้มือใหม่เกิดความสงสัยว่า ชื่อเรียกแต่ละชื่อหมายถึงปลากัดลักษณะไหน หรือต้องเป็นปลากัดที่มีสีสันหรือลวดลายแบบไหน ถึงจะเรียกกันด้วยชื่อนั้นชื่อนี้ได้

ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า ประเภทสีของปลากัดเหล่านี้เกิดจากการพัฒนาสายพันธุ์จนได้ปลากัดที่มีสีสันเฉพาะตัวไม่มีเหมือนใคร จนเราอาจพูดได้ว่าปลากัดที่มีสีสันเฉพาะตัวเป็นเหมือนสายพันธุ์ย่อยๆ ของปลากัด แต่อย่างไรก็ตามในเชิงวิชาการแล้ว ปลากัดที่มีประเภทสีแตกต่างกันไปยังคงเป็นปลากัดแฟนซีซึ่งเป็นสายพันธุ์เดียวกัน ไม่ใช่ปลากัดคนละสายพันธุ์แต่อย่างใด เพราะฉะนั้นเวลาได้ยินบางคนพูดว่า ปลากัดตัวนี้สายพันธุ์ Koi หรือปลากัดตัวนั้นสายพันธุ์ Nemo อะไรทำนองนี้ จึงเป็นการพูดที่ไม่ถูกต้องนัก สำหรับปลากัดประเภทที่มีสีสันหลากหลายและมีชื่อเรียกแตกต่างกันไปมากที่สุด ก็ต้องยกให้ปลากัดประเภท HMPK ส่วนปลากัดประเภทอื่นๆ มักมีสีสันไม่หลากหลายเท่า

อีกประเด็นที่สำคัญคือ ชื่อเรียกประเภทสีของปลากัดเหล่านี้ ไม่ได้มีหน่วยงานหรือองค์กรไหนบัญญัติหรือให้คำจำกัดความอย่างเป็นทางการ ชื่อเหล่านี้เกิดจากการเรียกต่อๆ กัน บางครั้งจึงมีการเรียกประเภทสีของปลากัดที่แตกต่างและลักลั่นกันอยู่บ้างตามความเข้าใจและความรู้ของผู้เลี้ยงปลากัดแต่ละคน นอกจากนี้ยังมีนักพัฒนาปลากัดที่ตั้งชื่อเรียกประเภทสีปลากัดของตัวเองขึ้นมาใหม่อยู่เรื่อยๆ ทำให้เป็นเรื่องยากที่จะจำกัดความชื่อเรียกประเภทสีของปลากัดได้อย่างครบถ้วน ในที่นี้จึงขอพูดถึงเฉพาะชื่อเรียกประเภทสีที่เป็นที่รู้จักกันดีและได้รับความนิยมในบ้านเรา

ไปดูกันว่าปลากัดที่มีสีสันต่างๆ มีชื่อเรียกประเภทสีว่าอะไรกันบ้าง

● ซูเปอร์โกลด์ (Super Gold) หมายถึง ปลากัดสีทองล้วนทั้งตัว

● ซูเปอร์เรด (Super Red) หมายถึง ปลากัดสีแดงล้วนทั้งตัว

● ซูเปอร์บลู (Super Blue) หมายถึง ปลากัดสีน้ำเงินล้วนทั้งตัว ปลากัดสีน้ำเงินอีกเฉดหนึ่งที่ได้รับความนิยมคือ สตีลบลู (Steel Blue) ซึ่งหมายถึงปลากัดที่มีสีน้ำเงินอมฟ้า

● ซูเปอร์เยลโลว์ (Super Yellow) หมายถึง ปลากัดสีเหลืองล้วนทั้งตัว

● ซูเปอร์แบล็ก (Super Black) หมายถึง ปลากัดสีดำล้วนทั้งตัว

● ไวต์แพลตทินัม (White Platinum) หมายถึง ปลากัดสีขาวล้วนทั้งตัว

● คอปเปอร์ (Copper) หมายถึง ปลากัดเกล็ดเคลือบโทนสีทองแดงหรือสีที่คล้ายคลึงกัน

● โค่ย (Koi) หมายถึง ปลากัดที่มีสีสันและแพตเทิร์นคล้ายคลึงกับปลาคาร์ป จะดูสวยงามยิ่งขึ้นหากมองจากมุมบน (Top View) โดยปลากัดโค่ยที่มีสีสันคล้ายกับปลาคาร์ปสายพันธุ์ต่างๆ ก็มันมีชื่อเรียกตามชื่อสายพันธุ์ของปลาคาร์ปด้วย เช่น โค่ยโคฮากุ (Koi Kohaku) ใช้เรียกปลากัดมีลาดลายสีขาว-แดง, โค่ยซันเก้ (Koi Sanke) ใช้เรียกปลากัดที่มีลวดลายสีขาว-แดง-ดำ หรือโค่ยตันโจ (Koi Tancho) ใช้เรียกปลากัดที่มีสีขาวหรือสีใสทั้งตัว และมีลายเป็นวงกลมสีแดงบริเวณส่วนหัวหรือส่วนอื่นๆ ของลำตัว นอกจากนี้แล้วปลากัดตระกูลโค่ยยังถูกพัฒนาต่อยอดให้มีลักษณะเฉพาะที่สวยงามแตกต่างจากไปจากปลาคาร์ปทั่วไป เช่นโค่ยแกเล็กซี (Koi Galaxy) ใช้เรียกปลากัดโค่ยที่มีเกล็ดมุกสีสว่างติดกันเป็นกลุ่มหรือเป็นแถบจำนวนมาก ขณะที่เกล็ดส่วนอื่นในลำตัวมักมีโทนสีผสมหลายสี เช่น แดง ดำ น้ำเงิน ฟ้า ชมพู ซึ่งมองโดยจะมีลวดลายคล้ายแกเล็กซี, โค่ยสตาร์ (Koi Star) ใช้เรียกปลากัดโค่ยที่มีเกล็ดมุกสีสว่างกระจายตามลำตัว มองคล้ายดวงดาวบนท้องฟ้า, โค่ยไทเกอร์ (Koi Tiger) ใช้เรียกปลากัดโค่ยที่มีลวดลายคล้ายเสือ คือลำตัวเป็นสีเหลืองและมีจุดสีดำกระจายอยู่

● นีโม (Nemo) หมายถึง ปลากัดที่มีลวดลายคล้ายปลาการ์ตูนจากเรื่องนีโม โดยลำตัวมักมีสีหลักคือ ส้ม, แดง, เหลือง (บางครั้งจึงเรียกกันว่า “3 สี”) และอาจมีสีอื่นๆ เช่น ดำหรือขาว ปนอยู่ด้วยในลักษณะเป็นมาร์กหรือเป็นแถบพาดผ่านลำตัว จริงๆ แล้วปลากัด Nemo ถูกพัฒนาต่อยอดมาจากปลากัดโค่ยอีกที ถ้าจะเรียกว่าโค่ยนีโม่ (Koi Nemo) ก็ไม่ผิดแต่อย่างใด

● แคนดี้ (Candy) หมายถึง ปลากัดที่มีหลากหลายสีสันในตัวเดียวกันและมีลวดลายที่ดูคล้ายกับลูกกวาด ปลากัดแคนดี้เท่าที่พบเห็นมักพัฒนาต่อไปจากนีโม คือสีของครีบจะเหมือนนีโม แต่สีของลำตัวเป็นสีโทนอ่อนหลากหลายสีปะปนกันคล้ายลูกกวาด มักเรียกปลากัดที่มีสีสันทำนองนี้ว่านีโมแคนดี้ (Nemo Candy)

● ดราก้อน (Dragon) หมายถึง ปลากัดที่ลำตัวเป็นเกล็ดเคลือบสีขาวหรือโทนใกล้เคียง แต่ครีบเป็นสีอื่นสีเดียวกันทั้งหมด เช่น หากครีบสีแดงจะเรียก “เรดดราก้อน” (Red Dragon) หรือครีบสีดำเรียก “แบล็กดราก้อน” (Black Dragon)

● มาร์เบิล (Marble) หมายถึง ปลากัดที่มีลวดลายคล้ายหินอ่อน ส่วนใหญ่มักเป็นลักษณะลายสีน้ำเงิน ฟ้า เขียว หรืออื่นๆ กระจายตัวอยู่บนพื้นสีขาว นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาปลากัดมาร์เบิลให้มีสีแค่เฉพาะส่วนขอบของครีบ ขณะที่ครีบส่วนอื่นและลำตัวเป็นสีขาว เรียกกันว่า “มาร์เบิลขอบ” หรือ “มาร์เบิลสายขอบ” ซึ่งปัจจุบันปลากัดมาร์เบิลสายขอบได้รับความนิยมมากกว่ามาร์เบิลธรรมดาด้วยซ้ำ

● ซามูไร (Samurai) หมายถึง ปลากัดที่ส่วนหัวมีแถบสีขาวคาดคล้ายหน้ากากของซามูไร ขณะที่ลำตัวเป็นสีดำหรือสีเข้ม อย่างไรก็ตามเดี๋ยวนี้ปลากัดที่มีแถบสีหรือกลุ่มสีขาวบริเวณส่วนครึ่งบนของช่วงลำตัว ก็มักเรียกกันว่าซามูไรเช่นกัน

● อสูร (Devil) หมายถึง ปลากัดที่มีสีเข้มตัดกันอย่างชัดเจน โดยส่วนใหญ่มักมีลำตัวเป็นสีดำ ขณะที่ครีบส่วนต่างๆ เป็นสีแดงเข้ม หรือบางครั้งก็เป็นสีส้ม เหลือง หรือน้ำตาล รวมถึงบางตัวก็มีเกล็ดสีขาวหรือสีอ่อนแทรกอยู่ด้วย

● เฮลล์บอย (Hellboy) หมายถึง ปลากัดที่มีลักษณะเด่นคือลำตัวเป็นสีแดงสด (เหมือนกับตัวละคร Hellboy ในภาพยนตร์) ในขณะที่ช่วงโคนหางหรือก้านหางจะเป็นฟ้า สีขาว หรือสีอ่อน ส่วนใหญ่แล้วสีโทนอ่อนที่ก้านหางจะมีรูปทรงเป็นแฉกคล้ายดาว ปลากัดเฮลล์บอยนี้อาจเรียกได้ว่าเป็นเหมือนประเภทย่อยๆ ของปลากัดอสูรอีกที

● บัตเตอร์ฟลาย (Butterfly) หมายถึง ปลากัดที่โคนครีบด้านในเป็นสีหนึ่ง แต่ขอบครีบด้านนอกเป็นสีขาวหรือใส ดูคล้ายกับลักษณะปีกของผีเสื้อ

● บลูมัสตาร์ด (Blue Mustard) หมายถึง ปลากัดที่มีสีหลัก 2 สีคือสีน้ำเงินเข้มและสีเหลืองมัสตาร์ด (เครื่องปรุงรส) โดยลำตัวจะเป็นสีน้ำเงินเข้ม ส่วนครีบเป็นสีเหลืองมัสตาร์ด และอาจมีสีน้ำเงินเข้มที่ขอบครีบด้วย

● แบล็กไลต์ (Black Light) หมายถึง ปลากัดที่มีลำตัวและครีบเป็นสีดำโดยส่วนใหญ่ แต่มีเกล็ดและครีบบางส่วนเป็นสีอื่นและมีลักษณะสะท้อนแสง โดยส่วนที่สะท้อนแสงนี้มักมีสีน้ำเงิน ฟ้า หรือไม่ก็เขียว

● บลูแบล็ก  (Blue Black ) หมายถึง ปลากัดที่มี 2 สีหลักคือดำและน้ำเงิน หรือดำและฟ้า

● แฟนซี (Fancy) หมายถึง ปลากัดทุกประเภทสีที่อยู่ในสายสวยงาม (ไม่ใช่ปลาป่าหรือปลาหม้อ) โดยจะใช้เรียกปลากัดที่สีสันไม่เข้าข่ายตามประเภทสีที่มีชื่อเรียกอย่างชัดเจน อย่างไรก็ตามโดยส่วนใหญ่แล้วมักนิยมใช้เรียกปลากัดที่มีมากกว่า 2 สีขึ้นไป และหากดูเฉพาะความนิยมในประเภทไทย ปลากัดที่มักเรียกกันว่า “แฟนซี” มักเป็นปลากัดที่มีสีเนื้อเป็นสีหนึ่งและสีเกล็ดเป็นอีกสีหนึ่ง เช่น แฟนซีเนื้อแดง, แฟนซีเนื้อเหลือง เป็นต้น